Mandala

Në psikologjinë jungiane, mandala përfaqëson simbolin e tërësisë psikike dhe të Vetes. Ajo shfaqet si një formë gjeometrike rrethore ose simetrike, shpesh me një pikë qendrore, që përfaqëson totalitetin e psikës: bashkimin harmonik të të kundërtave, integrimin e vetëdijes dhe të pavetëdijes.

Jungu vërejti se mandalat shfaqen spontanisht në ëndrra, vizatime apo fantazi, veçanërisht gjatë periudhave të tranzicionit, krizës apo transformimit psikologjik. Ato funksionojnë si imazhe kompensuese, që rikthejnë rendin e brendshëm kur psika ndodhet në një gjendje fragmentimi ose çorientimi.
Jungu e quajti mandalën një “simbol të qendrës”, pra një përfaqësim psikik i Vetes si parimi unifikues i psikës.

Etimologjia

Mandala është një fjalë sanskrite që do të thotë:

“rreth”, “qendër” ose “rreth i shenjtë”

Vjen nga manda (thelb) + la (mbajtës), kështu që mund të përkthehet si “mbajtëse e thelbit”.

Në kontekstin e saj origjinal, mandala përdorej në ritualet hinduiste dhe budiste si një hartë shpirtërore, pikë përqendrimi në meditim dhe mjet për reflektim hyjnor. Jungu e huazoi këtë term për të përshkruar struktura psikologjike që shfaqen spontanisht dhe që kryejnë një funksion të ngjashëm në psikën e individit.

Elaborim

Për Jungun, mandala nuk është thjesht një formë zbukuruese ose fetare; ajo është një strukturë arketipore e organizimit të psikës. Kur psika është e mbingarkuar, e çorientuar, apo në prag të një transformimi të thellë, ajo prodhon një imazh simbolik të tërësisë, shpesh në formën e një mandale.

Karakteristikat themelore përfshijnë:

Jungu vërejti se pacientët në analizë shpesh vizatonin imazhe të ngjashme me mandalat pa pasur dije të mëparshme për domethënien e tyre shpirtërore. Ai gjithashtu dokumentoi shfaqjen e mandalave në ëndrra, veçanërisht kur individi ndodhej pranë një momenti integrimi apo shpërbërjeje psikike.

Shembujt përfshijnë:

Këto imazhe shfaqen shpesh si përpjekje e pavetëdijes për të rivendosur ekuilibrin e brendshëm përmes simetrisë simbolike. Në terma alkimikë, mandala është “opus circulatorium”, enë e mbyllur ku ndodh transformimi psikik.

Dimensionet kulturore dhe universale

Jungu theksoi se mandalat janë universale dhe nuk janë të kufizuara në traditat lindore. Ato shfaqen në: artin islamik, tradita vendase dhe tribale, etj.

Mandala na rikujton se qendra nuk ndodhet jashtë nesh, por brenda, ndërsa rruga drejt tërësisë është rrethore, jo lineare: një spirale që kthehet sërish në të njëjtin vend, por çdo herë në një nivel më të lartë vetëdijeje.