Imagjinata aktive

Imagjinata aktive është metodë jungiane për të hyrë në dialog të vetëdijshëm me pavetëdijen, përmes angazhimit të drejtpërdrejtë me imazhe, simbole, zëra ose figura të brendshme. Është një proces psikologjik dhe kreativ, përmes të cilit egoja hyn në një marrëdhënie me pavetëdijen, duke lejuar që përmbajtjet e pavetëdijshme të shprehen dhe të integrohen në vetëdije.

Ndryshe nga ëndërrimi pasiv, imagjinata aktive është një angazhim i qëllimshëm, i përqëndruar dhe i vazhdueshëm. Ajo përfshin amplifikimin e imazheve të ëndrrës, vizualizimeve, emocioneve apo ndjesive trupore dhe ndjekjen e tyre sikur të ishin ndodhi të vërteta.

Për Jungun, imagjinata aktive nuk ishte vetëm një teknikë terapeutike, por një praktikë shpirtërore, një formë alkimie të brendshme dhe një nga mjetet kryesore të individuimit.

Etimologjia

• Imagjinatë: nga latinishtja imaginatio, që do të thotë “pamje mendore, ide, përfytyrim”; nga imaginari, “të formosh një imazh, të përfytyrosh”

Jungu e riformuloi nocionin e “imagjinatës”, jo si trillim apo fantazi, por si një funksion real i psikës: mediumi përmes të cilit pavetëdija shfaqet në formë simbolike dhe transformuese.

Origjina dhe metodologjia

Imagjinata aktive lindi nga përvojat e brendshme intensive të Jungut, sidomos përgjatë periudhës së tij të “përballjes me pavetëdijen” të dokumentuara në Librin e kuq. Ai filloi të lejonte në mënyrë të qëllimshme që figurat e brendshme t’i flisnin, të lëviznin dhe të zhvilloheshin, duke i regjistruar ato përmes vizatimit dhe shkrimit.

Procesi zakonisht fillon me një ëndërr, gjendje shpirtërore, imazh apo ndjesi trupore. Në vend që të analizohet apo të shtypet, ajo ftohet të shpaloset, përmes:

• Vizualizimit të saj dhe vëzhgimit të asaj se çfarë ndodh më tej

• Dialogut me figurën, duke bërë pyetje dhe dëgjuar përgjigje

• Vizatimit apo të shkruarit të asaj që shfaqet

• Futjes në skenën imagjinative dhe pjesëmarrjes në të

Thelbësore është që njeriu të mbetet i vetëdijshëm, duke lejuar që pavetëdija të flasë dhe kështu të krijohet një pozicion i tretë që ndërmjetëson mes dy botëve.

Funksioni psikologjik

Ndryshe thënë, imagjinata aktive ndihmon në ndërtimin e urës mes vetëdijes dhe pavetëdijes. Është fusha ku takohen të kundërtat, ku komplekset marrin formë dhe arketipet flasin në gjuhën e tyre.

Është veçanërisht e rëndësishme për:

• Integrimin e komplekseve: figurat e brendshme (si zëri kritik) mund të takohen si personalitete autonome, të njihen dhe të përfshihen në vetëdije

• Angazhimin me arketipe: si Anima/Animusi, Hija, Plaku/Plaka e urtë, apo Fëmija i brendshëm

• Shërimin e ndarjeve të brendshme: egoja dëgjon atë që më parë e kishte frikësuar apo mohuar

• Individuimin: duke i dhënë mundësi pjesëve të fshehta të psikës të hyjnë në marrëdhënie me egon

Për Jungun, figurat që shfaqen në imagjinatën aktive nuk janë fantazi të rastësishme, por shprehje simbolike të shpirtit. Sa më i kujdesshëm të jetë dëgjimi, aq më transformuese bëhet përballja.

Dallimet nga metodat e tjera psikologjike

Imagjinata aktive ndryshon nga:

• Asociacioni i lirë (Frojdi): i cili ndjek zinxhirë spontanë mendimesh, zakonisht verbal dhe diagnostik

• Meditimi: që kërkon heshtje dhe tejkalim të egos; imagjinata aktive kërkon dialog dhe përballje

• Fantazia/ëndërrimi me sy hapur: që është pasive dhe e drejtuar nga egoja; imagjinata udhëhiqet nga figurat e brendshme

Përgjatë imagjinatës aktive, duhet të largohet çdo lloj paragjykimi. Qëllimi nuk është të gjykohet përmbajtja, por të dëgjohet, të angazhohet dhe të integrohet. Edhe figurat demonike, të dhunshme apo erotike mund të bartin të vërteta simbolike thelbësore.