Amplifikimi

Në psikologjinë jungiane, amplifikimi është një metodë për të thelluar kuptimin simbolik të një imazhi, ëndrre apo fantazie, përmes eksplorimit të paraleleve kulturore, mitologjike, fetare dhe historike.
Në vend që simboli të interpretohet vetëm përmes asociacioneve personale, amplifikimi synon të kuptojë dimensionin e tij arketipor dhe transpersonal duke e lidhur me përvojën kolektive të njerëzimit.

Jungu e zhvilloi këtë metodë për të zbuluar thellësinë dhe universalitetin e simboleve të ëndrrave, sidomos kur ato përfaqësojnë përmbajtje arketipore që burojnë nga pavetëdija kolektive. Nuk është një metodë reduktuese, por zgjeruese dhe krahasuese, që lejon simbolin të flasë me një zë më të gjerë mitik.

Etimologjia

Fjala "amplifikim" vjen nga latinishtja (amplificātiō) dhe rrjedh nga folja amplificāre, e cila është ndërtuar nga dy pjesë përbërëse:

• amplus do të thotë: “i gjerë,” “i madh,” “i bollshëm,” “i zgjeruar në hapësirë apo ndikim”; përdorej për të shprehur diçka që shtrihet në mënyrë të bollshme në përmasa fizike, mendore apo simbolike.

• -ficāre rrjedh nga facere (“të bësh”)

Elaborim

Në përdorimin jungian, amplifikimi nënkupton të zgjeruarit e hapësirës së një imazhi psikik, duke e vendosur atë brenda strukturave simbolike më të gjera të gjetura në mit, religjion, letërsi dhe art.

Në punën e tij të hershme klinike, Jungu kishte vënë re se shumë simbole ëndrrash nuk mund të shpjegoheshin vetëm përmes historisë personale. Disa motive ëndrrash, si gjarpri, kryqi, mandala, plaku i urtë, apo fundet apokaliptike nuk kishin origjinë personale, por shfaqeshin kolektivisht në kohë dhe kultura të ndryshme.

Ky vëzhgim e çoi Jungun tek teoria e tij për pavetëdijen kolektive, për të zhvilluar më tutje amplifikimin si metodë për të eksploruar përmbajtjen arketipore.

Ndërkohë që Frojdi i reduktonte ëndrrat në dëshira të shtypura seksuale, Jungu i amplifikonte për të zbuluar kuptime brenda kozmosit simbolik.

Si funksionon amplifikimi

Amplifikimi fillon me një simbol (zakonisht nga një ëndërr apo fantazi) dhe krijon lidhje me:

• Motive mitologjike (p.sh., mitet greke, egjiptiane, nordike)

• Simbolet fetare

• Përralla dhe folklor

• Alkiminë dhe ezoterizmin

• Ritet kulturore dhe praktikat shpirtërore

• Paralele historike apo përvoja kolektive

Duke mbledhur dhe krahasuar këto referenca simbolike, amplifikimi krijon një konstelacion kuptimesh rreth imazhit origjinal.

Shembull: Një ëndërr me një gjarpër mund të amplifikohet përmes eksplorimit të gjarprit në Kopshtin e Edenit, gjarprit Kundalini në jogën hindu, Ouroboros në alkimi, etj.

Kjo nuk zëvendëson asociacionet personale, por i plotëson dhe i zgjeron ato.

Për Jungun, amplifikimi ishte një akt shpirtëror, një mënyrë për të nderuar gjuhën e psikës pa e thjeshtuar atë në formula të thata.

Vërejtje 

Jungu theksonte se amplifikimi duhet të përdoret me kujdes dhe ndjeshmëri.
Nuk është një metodë për të imponuar kuptime apo për të intelektualizuar simbolin. Analisti duhet të mbetet i ndjeshëm ndaj tonit emocional, kontekstit të ëndrrës dhe jehonës personale të imazhit. Nëse nuk përdoret në mënyrë të duhur, amplifikimi i tepruar mund të mbyt kuptimin personal në një det referencash.
Prandaj, qëllimi është të gjendet tensioni i gjallë mes kontekstit personal dhe zgjerimit arketipor.